1. Maklumat Lama
Maklumat lama adalah berdasarkan konsep ‘dibina semula’. Maklumat yang berjaya dikeluarkan setelah seseorang itu mendengar atau membaca sesebuah teks adalah maklumat lama. Maklumat lama dapat dikenal pasti apabila penyampai dapat merangsang kesedaran penerimanya semasa mengolah ujaran melalui pengetahuan yang dianggap milik bersama oleh kedua-dua pihak (Pickering).
Menurut Mohd Rashid Md Idris (2004:14), maklumat lama merupakan maklumat telah diketahui dan ditandai dengan nada yang tinggi. Maklumat adalah berdasarkan konsep sudut pandangan penerima. Pandangan ini disokong oleh Crystal dalam Mohd Rashid Md. Idris (2004:14-15) yang menjelaskan maklumat baru iaitu terdapatnya unsur-unsur yang diulang dalam konteks berikutnya. Berikut merupakan tujuh penanda maklumat lama:
Kaedah Perujukan |
Merujuk kepada perkara perkara yang secara langsung dirujuk
melalui teks dan rujukan yang dibuat itu dapat dikenalpasti melalui penggunaan
kata ganti. |
Kaedah Penggantian |
Merujuk kepada sesuatu unsur yang disebut kemudian
digantikan dalam bentuk baharu secara semantik ataupun nahuan. |
Kaedah Perulangan |
Dari perspektif nahuannya, kaedah perulangan membawa makna perulangan
yang berlaku pada unsur-unsur dalam wacana tanpa menimbulkan sebarang
perubahan pada kategorinya. |
Kaedah Perulangan Sebahagian |
Perubahan kategori yang berlaku pada rangkai kata yang
mengulang. |
Kaedah Penghilangan |
Berlakunya penghilangan penyampaian maklumat atau amanat
penulis. Kaedah ini turut dikenali sebagai kaedah elipsis. |
Kaedah Leksikal |
Merujuk kepada pertalian antara ayat secara semantik.
Setiap ayat yang mempunyai ikatan atau pertalian yang dihubungkan secara
semantik. |
Kaedah Prafrasa |
Merujuk kepada penyataan idea yang sama tetapi cara
pengolahannya berbeza. |
Jadual 1: Tujuh Penanda Maklumat
Lama
2. Maklumat Baru
Menurut Crystal maklumat baru menggunakan konsep tambahan (Mohd Rashid Md Nasir, 2004: 19). Konsep tambahan merujuk kepada maklumat baru yang ditambah itu sepatutnya dibatasi kepada pola ayat yang memperlihatkan suatu susunan maklumat apabila judul dan cerita masing-masing bersesuaian dengan maklumat lama dan maklumat baru kerana bahasa dapat menyediakan pelbagai pola susunan maklumat secara teoritis. Berikut merupakan tujuh penanda maklumat baru:
Maklumat Baru Tambahan |
Merujuk kepada maklumat
baru yang ditambah berdasarkan maklumat lama yang muncul di titik permulaan
perbicaraan ayat. |
Maklumat Baru Kontrastif |
Merujuk kepada dua atau
lebih klausa berbeza dari segi semantik. |
Maklumat Baru Neutral |
Merujuk kepada susunan
maklumat yang tidak mengandungi sebarang maklumat lama yang disediakan dalam perenggan. |
Maklumat Baru Fokus |
Merujuk kepada susunan
maklumat yang melibatkan fokus pembezanya (maklumat baru) yang menduduki tema
(judul). |
Jadual 2: Tujuh Penanda Maklumat
Baru
STRUKTUR TEMA
Menurut Halliday, struktur tema mempunyai satu rumus iaitu:
Struktur Tema = Tema + Rema
Konsep:
Tema biasanya berada di awal ayat yang menjadi titik mula (amanat) yang menjadi isu utama. Manakala Rema adalah sebagai pelengkap kepada tema atau maklumat tambahan.
Contoh ayat:
1. Farah pergi ke sekolah.
Farah |
pergi ke sekolah |
Tema |
Rema |
Menurut Sanat Md. Nasir pula,
mencirikan struktur tema kepada klausa sebagai tema (amanat). Klausa pula terbahagi kepada dua iaitu klausa
bebas dan klausa tak bebas. Tambahnya lagi, tema dan rema boleh berlaku dalam
dua ayat.
Konsep:
Tema: Sebagai unsur kedudukan
awal klausa atau ayat awal
Rema: Apa yang selebihnya
Contoh ayat:
1. Seorang askar Jepun berkata, orang tua tak
boleh bikin kerja.
Seorang askar Jepun |
orang tua |
Tema 1 |
Tema2 |
berkata |
tak boleh bikin kerja |
Rema 1 |
Rema 2 |
Berdasarkan
jadual di atas, terdapat dua tema iaitu seorang askar Jepun dan orang
tua manakala terdapat dua rema iaitu berkata dan tak boleh bikin
kerja. Ini bermakna ayat di atas mengandungi dua klausa iaitu Seorang
askar Jepun berkata dan orang tua tak boleh bikin kerja.
No comments:
Post a Comment